O, wat hou ik van een goeie witlofschotel met ham en kaas op een koude dag! Dit is zo’n gerecht waar mijn moeder ons vroeger mee verwende als het buiten guur was – de geur van gesmolten kaas en gebakken ham die door het hele huis trok. Het is echt Nederlands comfortfood op z’n best. Wat ik er zo fijn aan vind? Het is supersimpel om te maken, maar smaakt alsof je uren in de keuken hebt gestaan. En die combinatie van de lichtbittere witlof, de zoute ham en die romige kaassaus… mmm, ik krijg er nu al trek in! Het mooie is: met een paar basisdingen die je vast wel in huis hebt, tover je dit zo op tafel.
Waarom je van deze witlofschotel met ham en kaas zult houden
Er zijn zoveel redenen waarom dit gerecht een vaste favoriet is in mijn keuken:
- Het is echt troosteten – dat romige van de kaassaus, het knapperige van de kaaskorst en het zachte van de witlof… gewoon perfect voor koude dagen!
- Zo makkelijk te maken! Zelfs als je geen keukenprins(es) bent, lukt dit gerecht altijd. Ik maak ‘m vaak als ik weinig tijd heb maar wel iets lekkers wil.
- Iedereen vindt het lekker – van mijn kieskeurige neefje tot mijn chique schoonmoeder. Het is zo’n gerecht dat altijd in de smaak valt.
- Je kunt er eindeloos mee variëren. Geen ham in huis? Gebruik spekjes. Geen Goudse kaas? Probeer eens Gruyère of Emmentaler. Het blijft altijd goed!
Ingrediënten voor witlofschotel met ham en kaas
Hier komt het leuke gedeelte – shoppen in je eigen keukenkastjes! Dit heb je nodig voor 4 flinke porties:
- 4 mooie, stevige stronken witlof (kies ze friswit zonder bruine plekjes)
- 8 dunne plakjes gekookte ham (die van de slager is het lekkerst)
- 200 g geraspte Goudse kaas (of meer als je net zo’n kaasliefhebber bent als ik)
- 50 g ongezouten roomboter (echte boter geeft de beste smaak!)
- 50 g bloem (gewone tarwebloem werkt perfect)
- 500 ml volle melk (ja, volle melk – dit is geen moment om op calorieën te letten)
- Een flinke snuf versgeraspte nootmuskaat (trust me, dit maakt echt verschil)
- Zout en versgemalen peper naar smaak
Zie je? Geen rare ingrediënten waar je speciaal voor naar de winkel moet. Gewoon simpel en lekker!
Benodigdheden
Voor deze heerlijke witlofschotel heb je maar een paar simpele dingen nodig:
- Een ovenschaal (ik gebruik meestal een rechthoekige van 20×30 cm)
- Een middelgrote steelpan voor de kaassaus
- Een garde (die van mijn oma werkt nog steeds het beste!)
- Een grote pan om de witlof te koken
- Een vergiet voor het uitlekken
Meer niet! Zie je wel hoe makkelijk dit gaat worden?
Hoe maak je witlofschotel met ham en kaas
Nu komt het leuke gedeelte – aan de slag! Volg deze simpele stappen en je hebt zo’n heerlijke witlofschotel op tafel staan dat iedereen om extra zal vragen.
Voorbereiding van de witlof
Verwarm eerst de oven voor op 180°C. Snijd ondertussen het kontje van de witlof en verwijder eventuele lelijke buitenste blaadjes. Kook de witlof in ruim water met een snufje zout in ongeveer 5 minuten beetgaar – niet te lang, want hij moet nog de oven in! Laat hem goed uitlekken in een vergiet en druk voorzichtig het overtollige vocht eruit met een lepel. Dit voorkomt een waterige saus later.
Het maken van de kaassaus
Nu die heerlijke romige saus! Smelt de boter in een steelpan op middelhoog vuur. Voeg de bloem toe en roer goed met een garde tot een glad mengsel (dit noemen we een roux). Laat dit 2 minuutjes pruttelen zodat de bloemsmaak verdwijnt. Giet dan beetje bij beetje de melk erbij, blijf constant roeren zodat er geen klontjes ontstaan. Als de saus begint te dikken, draai je het vuur wat lager. Voeg dan de nootmuskaat, peper en zout toe – proef even of het goed is! Dit is hét moment om eventuele extra kruiden toe te voegen als je dat wilt.
Assembleren en bakken
Wikkel elke uitgelekte witlofstronk in 2 plakjes ham (of meer als je gek bent op ham zoals ik) en leg ze netjes naast elkaar in de ingevette ovenschaal. Giet de warme kaassaus er overheen – gebruik een lepel om het goed te verdelen. Strooi rijkelijk de geraspte kaas erover (nee, echt, wees niet zuinig!). Bak de schotel in 20-25 minuten in de oven tot de kaas goudbruin en bubbelend is. Oh, die geur!
Tips voor de perfecte witlofschotel met ham en kaas
Na jarenlang deze schotel te maken, heb ik wat gouden tips ontdekt die hem echt perfect maken:
- Druk de witlof goed uit! Die extra stap om het vocht eruit te drukken voorkomt een waterige saus. Ik gebruik vaak keukenpapier om nog wat extra vocht op te nemen.
- Laat je kaassaus iets dikker zijn dan je denkt dat nodig is – in de oven wordt hij altijd wat dunner. Als hij van de lepel blijft plakken, is hij goed!
- Bak de schotel op de bovenste richel van de oven voor die mooie goudbruine kaaskorst. Maar let op – na 15 minuten even checken of hij niet te donker wordt!
Met deze simpele trucjes maak je elke keer een witlofschotel waar je moeder trots op zou zijn!
Variaties op witlofschotel met ham en kaas
Ik experimenteer graag met dit gerecht! Probeer eens:
- Vervang de ham door vegetarische ‘ham’ of plakjes gerookte kip voor een andere twist
- Voeg een theelepel mosterd of wat tijm aan de kaassaus toe voor extra pit
- Gebruik blauwaderkaas of gruyère in plaats van gouda voor een sterker kaasaroma
Zelfs de simpelste aanpassingen maken al een heel nieuw gerecht – zo blijft het leuk!
Serveersuggesties
Deze romige witlofschotel is heerlijk op zichzelf, maar ik serveer ‘m graag met een frisse salade erbij – denk aan rucola met een citroen-dressing. Of wat dacht je van gekookte aardappeltjes met peterselie voor de ultieme Nederlandse combi? En vergeet niet: een lekker broodje erbij om die heerlijke kaassaus mee op te soppen!
Bewaren en opwarmen
Overgebleven witlofschotel? Geen probleem! Bewaar ‘m afgedekt in de koelkast – hij blijft 2 à 3 dagen goed. Opwarmen doe je het beste in de oven op 160°C tot hij weer heet is (ongeveer 15 minuten). Magnetron kan ook, maar dan wordt de kaaskorst minder knapperig. Tip: Als de saus te dik is geworden, roer er voor het opwarmen een scheutje melk door. Zo simpel is het om ook de volgende dag nog te genieten!
Voedingsinformatie
Let op: deze voedingswaarden zijn schattingen en kunnen variëren afhankelijk van de exacte ingrediënten die je gebruikt. Per portie (1/4 van de schotel) bevat dit gerecht ongeveer:
- 450 kcal
- 25 g eiwit
- 22 g koolhydraten
- 28 g vet (16 g verzadigd)
Niet bepaald light, maar wel ontzettend lekker – soms moet je gewoon genieten, toch?
Veelgestelde vragen over witlofschotel met ham en kaas
Ik krijg vaak dezelfde vragen over dit gerecht, dus hier komen de antwoorden waar je naar op zoek bent:
Kan ik bevroren witlof gebruiken?
Nee liever niet! Bevroren witlof wordt veel te slap en waterig. Verse witlof blijft stevig en geeft die perfecte bite. Als je echt moet, ontdooi hem dan eerst goed en druk ál het vocht eruit – maar echt, vers is zoveel beter!
Wat kan ik gebruiken als ik geen ham heb?
Geen paniek! Spekblokjes werken prima, of plakjes gerookte kipfilet. Voor vegetarisch: gebruik vegetarische ham of zelfs champignons. Het gaat om die zoute smaak die de witlof balanceert.
Hoe voorkom ik een te waterige saus?
Druk die witlof goed uit! En maak je roux (het boter-bloemmengsel) iets dikker dan je denkt. Als de saus van de lepel plakt in plaats van eraf druipt, zit je goed. Simpel toch?
3x perfecte witlofschotel met ham en kaas – hemels genot
- Total Time: 40 minuten
- Yield: 4 personen 1x
- Diet: Vegetarian
Description
Een klassieke witlofschotel met ham en kaas, perfect als comfortfood voor koude dagen.
Ingredients
- 4 stronken witlof
- 8 plakken gekookte ham
- 200 g geraspte kaas (bijv. Goudse kaas)
- 50 g boter
- 50 g bloem
- 500 ml melk
- Snufje nootmuskaat
- Zout en peper naar smaak
Instructions
- Verwarm de oven voor op 180°C.
- Kook de witlof 5 minuten, laat uitlekken.
- Wikkel elke witlofstronk in 2 plakken ham en leg in een ovenschaal.
- Smelt de boter in een pan, voeg bloem toe en roer tot een roux.
- Voeg melk toe en roer tot een gladde saus. Breng op smaak met nootmuskaat, zout en peper.
- Giet de saus over de witlof en bestrooi met kaas.
- Bak 20-25 minuten in de oven tot de kaas goudbruin is.
Notes
- Vervang de ham door vegetarische ham voor een vegetarische variant.
- Voeg eventueel extra kruiden toe zoals paprikapoeder of tijm.
- Lekker met een frisse salade erbij.
- Prep Time: 15 minuten
- Cook Time: 25 minuten
- Method: Ovengebakken
- Cuisine: Nederlands
Nutrition
- Serving Size: 1 portie
- Calories: 450 kcal
- Sugar: 8 g
- Sodium: 800 mg
- Fat: 28 g
- Saturated Fat: 16 g
- Unsaturated Fat: 10 g
- Trans Fat: 0 g
- Carbohydrates: 22 g
- Fiber: 3 g
- Protein: 25 g
- Cholesterol: 80 mg
Keywords: witlofschotel, ham, kaas, Nederlands gerecht, oven
